UJane Goodall yingcali yemvelaphi kunye nengcali yezidalwa evela eNgilane ethathwa njengeyona ngcali iphambili kwihlabathi kwiichimps. UGoodall waseka iJane Goodall Institute kunye nenkqubo ye-Roots & Shoots kwaye wachongwa njenge-UN Messenger yoXolo ngo-2002. UJane uzimise njengomnye woochwephesha abakhulu, emva kokufunda amandla ezentlalo kunye nosapho lweechimps zasendle ngaphezulu kweminyaka engama-60. Usebenza kakhulu kwimidiya yoluntu, enabalandeli abangaphezu kwe-967k kwiakhawunti yakhe ye-Instagram @janegoodallinst.
Itheyibhile ye-Bio / Wiki
- 1UJane Goodall wenet efanelekileyo:
- 2Yintoni eyaziwa nguJane Goodall?
- 3Wayevela phi uJane Goodall?
- 4Umsebenzi kaJane Goodall weChimpanzee:
- 5Amabhaso:
- 6Ngaba uJane Goodall utshatile okanye akatshatanga?
- 7Ukuphakama kukaJane Goodall:
- 8Yeyiphi imilinganiselo yomzimba kaJane Goodall?
- 9Iinkcukacha ezikhawulezileyo malunga noJane Goodall
UJane Goodall wenet efanelekileyo:
UJane Goodall unexabiso elifanelekileyo $ 10 yezigidi zeedola kwaye ingumbhali wezidalwa waseBritane, isazi ngemvelaphi yabantu, ingcali ngeenkcubeko, kunye ne-UN Messenger yoXolo. UJane Goodall wazalwa ngo-Epreli 1934 eLondon, eNgilane. Waziwa kakhulu ngokuba yingcali yeetshimphi kwihlabathi. Uchithe ngaphezulu kweminyaka engama-55 efunda amandla ezentlalo kunye nawosapho lweetshimps zasendle. Ngo-1960, waqalisa ukufundela iitshimps eTanzania iGombe Stream National Park. Ungumsunguli weJane Goodall Institute kunye nenkqubo yeRoots & Shoots, kwaye usebenze kwimicimbi yezentlalontle kunye nolondolozo iminyaka emininzi. Ukusukela ngo-1996, usebenze kwibhodi yeProjekthi yamaLungelo angaBantu. UGoodall ubhale inani leencwadi, kubandakanya neencwadi zabantwana, kwaye uninzi lweefilimu. Ukwafumene iimbasa ezininzi kunye nokuhonjiswa, kubandakanya uMlawuli woMyalelo woBukhosi base-Bhritane kunye neMbasa kaMongameli waseBritish Academy.
Yintoni eyaziwa nguJane Goodall?
- UJane Goodall waziwa kakhulu ngokuseka iJane Goodall Institute.
UJane Goodall yingcali ephambili yeetshimpanzi. Umthombo: @britannica
Wayevela phi uJane Goodall?
UJane Goodall wazalelwa eLondon, eNgilani, e-United Kingdom, ngo-Epreli 3, 1934. UValerie Jane Morris-Goodall ligama lakhe. Ilizwe lakhe lokuzalwa yi-United Kingdom. UGoodall ungowobuhlanga obuMhlophe, kwaye uphawu lwakhe lwe-zodiac yiAries. UMortimer Herbert Morris-Goodall (1907-2001) kunye noMargaret Myfanwe Joseph (1906-2000) babenentombi egama linguJane. Uyise, uMortimer, wayengumrhwebi owathi kamva wajoyina umkhosi njengoko kwaqhambuka iMfazwe yesibini (II) yeHlabathi, kwaye umama wakhe, uVanes Morris-Goodall, wayengumlobi wenoveli. Intsapho yakhe ekugqibeleni yafudukela eBournemouth, apho yafunda kwisikolo iUplands, nangona yazalwa eLondon.
UJane wayezithanda izilwanyana ukusukela ebutsheni bakhe, xa utata wakhe wamfumanela itshimpanzi etyebileyo egama linguJubilee ngembeko yetshimpanzi esandula kuzalwa eyazalelwa kwiZoo yaseLondon xa yayinonyaka nje omnye ubudala. Abahlobo babazali bakhe, kwelinye icala, babenexhala lokuba isipho esinje siza kunika umntwana amaphupha amabi. UJane, kwelinye icala, wayithanda le nto yokudlala kwaye emva koko waphucula ukuthanda izilwanyana. Emva koko waya e-Afrika esiya kutyelela umhlobo wakhe eKenya, apho wafumana khona imisebenzi wathetha noLouis Leakey ngezilwanyana.
Cathy ubudala
Ngo-1958, uGoodall wafuduselwa eLondon ukuba asebenze no-Osman Hill noJohn Napier malunga nokuziphatha okunyulu kunye ne-anatomy. Waya eGombe Stream National Park ngoJulayi 14, 1960, kwaye waba lelinye lamalungu amathathu eTrimates. Ngaphandle kwesiqinisekiso, wathunyelwa kwiYunivesithi yaseCambridge ngo-1962, apho wafumana i-Ph.D. kwi-ethology kwaye wayigqiba ithisisi yakhe ngo-1965.
Umsebenzi kaJane Goodall weChimpanzee:
UJane Goodall waziwa kakhulu ngophando lwechimp. Ngo-1960, waqala waphanda ikolusini leetshimpi zaseKasakela eTanzania iGombe Stream National Park, apho wazibonela khona esenza izinto ezifana nokuziphatha kwabantu, ukwanga, ukubetha ngempama emqolo, kwanokukrwitsha.
Izifundo zakhe eGombe Stream ziveze ukuba iichimps zinokwakha kwaye zisebenzise izixhobo, kwaye ayingabo bonke abatya inyama.
UGoodall waseka iJane Goodall Institute ngo-1977 ukuxhasa isifundo seGombe (JGI). I-JGI yaziwa kakhulu ngemisebenzi egxile kuluntu kunye nophuhliso e-Afrika, inee-ofisi ezili-19 kwihlabathi liphela.
Uyinkokeli yehlabathi kumlo wokusindisa iichimps kunye nokusingqongileyo.
KwiRiphabhlikhi yaseCongo, uGoodall wakha iZiko lokuHlaziya iTchimpounga Chimpanzee ngo-1992 ukuvuselela ngaphezulu kweetshimps ezilikhulu kwiziqithi ezithathu. Ekugqibeleni wadala umbutho weLake Tanganyika Catchment Reforestation kunye neMfundo (TACARE okanye Thatha inkathalo) ngo-1994 ukukhusela indawo yokuhlala ye-chimp ekutshatyalalisweni kwamahlathi.
I-Ethologists yoNyango lweeNqobo eziseSikweni lwezilwanyana yenziwa ngo-2000 nguGoodall kunye noNjingalwazi uMark Bekoff.
UGoodall wenza intsebenziswano noMbutho woLondolozo lwasendle (i-WCS) kunye noMbutho we-Humane wase-United States nge-JGI ngo-2010. (HSUS).
Ngo-2011, uGoodall waba ngumphathi wabantu abangenalizwi, iziko lokukhusela izilwanyana, umbutho wamalungelo ezilwanyana e-Australia.
Ngapha koko, ngo-2020, njengenxalenye yephulo le-1 lezigidi zezigidi zeQonga lezoQoqosho leHlabathi, uGoodall wathembisa ngokutyala imithi ezizizigidi ezi-5, esandisa umsebenzi wombutho wezendalo. Wenza unxibelelwano phakathi kwe-COVID-19 kunye nokuziphatha kwabantu.
I-kyle brandt yenet efanelekileyo
Amabhaso:
- Kwimizamo yakhe yokusingqongileyo kunye noluntu, uGoodall ufumene umahluko kunye neembasa. Oku kulandelayo zimbalwa zeembeko:
- IYunivesithi yaseMcGill imnike isidanga sobugqirha kwezesayensi, kunye nabanye oogqirha abalishumi. Ugqirha uhloniphekile causa
Imbasa yeHlabathi yeMbasa yeCosmos yeRoyal Canadian Geographical Society
Ibhaso lokulondolozwa kwezilwanyana zasendle likaJ. Paul Getty linikezelwa kwabo benze igalelo elibonakalayo kulondolozo lwezilwanyana zasendle.
UJane Goodall wayetshatile nomyeni wakhe wokuqala uHugo van Lawick ukusukela ngo-1964 ukuya ku-1974. (Umthombo: @gettyimages)
Ngaba uJane Goodall utshatile okanye akatshatanga?
UJane Goodall utshatile amatyeli amabini ebomini bakhe. Wayekade etshatile noHugo van Lawick. UHugo wayengumlawuli waseDatshi kunye nomfoti wezilwanyana zasendle awatshata naye eLondon e-Chelsea Old Church ngo-Matshi 28, 1964. Ngexesha lomtshato wabo, babebizwa ngokuba nguBaroness Jane van Lawick-Goodall. Babenonyana kunye, uHugo Eric Louis, owazalwa ngo-1967, kodwa waqhawula umtshato ngo-1974. Umyeni wakhe wesibini, uDerek Bryceson, wayelilungu lepalamente yaseTanzania nomlawuli weepaki zelizwe xa wayetshata naye. UDerek yena wabulawa ngumhlaza ngo-Okthobha u-1980. Uhleli yedwa neechimps zakhe ukusukela ngoko.
Ngapha koko, uGoodall unesifo seprosopagnosia kwaye uphawule ukuba isilwanyana sakhe asithandayo izinja.
Ukuphakama kukaJane Goodall:
UJane Goodall, oneminyaka engama-86 ubudala, wenze ubomi obomeleleyo njenge-primatologist. Ukusebenza kulo msebenzi ngaphezulu kweminyaka engamashumi amahlanu, uqokelele imali eninzi yeedola kwimizamo yakhe yokuxhasa iichimps. Ixabiso lakhe lilonke liqikelelwa kwi- $ 10 yezigidi.
Yeyiphi imilinganiselo yomzimba kaJane Goodall?
UJane Goodall ulinenekazi elihle elimhlophe elineminyaka engamashumi asibhozo. Ukuphakama kwakhe ngu-5ft. Ii-intshi ezi-4 (1.65m), kwaye inobunzima obuyi-50kg. Ubuso bakhe bunemibimbi ngenxa yobudala bakhe, kodwa iinwele zakhe ezingwevu kunye namehlo aluhlaza aluhlaza ziyachukumisa.
Iinkcukacha ezikhawulezileyo malunga noJane Goodall
Igama elidumileyo | UJane Goodall |
---|---|
Ubudala | Iminyaka engama-87 |
Igama lesiqhulo | UJane |
Igama lokuzalwa | UValerie Jane Morris-Goodall |
Usuku lokuzalwa | Ngo-1934-04-03 |
Isini | Ibhinqa |
Ubungcali | Ingcali yezilwanyana zasendle |
Ubuzwe | IBritane |
Isizwe sokuzalwa | iunited Kingdom |